Baza artykułów o podatkach:
Praca a podatki w Norwegii
Każdy zatrudniony w Norwegii jest zobligowany do posiadania karty podatkowej (Skattekort). Jest ona niezbędna, ponieważ pokazuje stawkę podatku, jaką pracodawca powinien odliczyć od pensji. Ze względu na długość pobytu i zarobkowania w Norwegii, pracownik może być objęty ograniczonym obowiązkiem podatkowym.
W Norwegii od 2019 roku obowiązuje 22% podatek dochodowy dla osób fizycznych oraz dla firm. W 2020 stawka podatku nie uległa zmianie.
Podatek dochodowy jest wyliczany od dochodu uzyskanego w Norwegii, ale pomniejszony o możliwe do uzyskania odliczenia.
Jak otrzymać kartę podatkową?
Chcąc pozyskać dokument, należy osobiście wybrać się do urzędu podatkowego, aby potwierdzić swoją tożsamość. Trzeba mieć ze sobą:
- uzupełniony wniosek (formularz RF-1209), w którym podaje się przewidywany dochód na dany rok podatkowy,
- paszport (bądź inny dowód tożsamości),
- dokument potwierdzający nadanie norweskiego D-nummer albo numeru personalnego (jeśli posiada. Jeśli nie posiada - na wniosku trzeba zaznaczyć prośbę o nadanie takiego numeru),
- umowę o pracę potwierdzającą zatrudnienie (jeśli jest sie pracownikiem) lub potwierdzenie
założenia firmy (jeśli jest się przedsiębiorcą).
Osoba, która posiada stały numer personalny (fødselsnummer) wszelkie sprawy związane ze Skattekort i
rozliczeniami podatkowymi załatwia w lokalnym urzędzie skarbowym. Natomiast osoby, które legitymują się tymczasowym numerem personalnym (D-nummer), otrzymują Skattekort od urzędu obsługującego osoby z zagranicy (Sentralskattekontoret for utenlandssaker w Stavanger).
W kolejnych latach można zamawiać Skattekort elektronicznie przez Altinn.no.
Otrzymanie od urzędu tej karty podatkowej jest bardzo ważne dla pracownika. W przypadku, gdy nie dostarczy swojej karty podatkowej do pracodawcy, otrzyma mniej wynagrodzenia "na rękę", gdyż pracodawca zmuszony będzie do potrącenia 50% podatku od jego wynagrodzenia.
Podatek od dochodów i deklaracja podatkowa
Pracodawca na podstawie Skattekort odlicza pracownikowi
zaliczkę na podatek dochodowy od każdej pensji i przekazuje tę kwotę do urzędu. Zazwyczaj jest w nią wliczone ubezpieczenie społeczne. Do obowiązków pracodawcy należy również przekazywanie pracownikom wyliczeń pensji (Lønnsslipp). Do końca stycznia następnego roku, pracodawca przekazuje pracownikowi dokument (Sammenstillingsoppgave), w którym są zsumowane jego dochody za poprzedni rok podatkowy.
Osoby zarabiające w Norwegii, muszą podać organom podatkowym odpowiednie dane dotyczące ich przychodów, majątku i odliczeń od owych przychodów. Urząd ma kilka informacji o podatniku np. od banków, pracodawców, NAV i innych instytucji, które wcześniej wysłały do urzędów wymagane raporty.
Tak więc urząd podatkowy na przełomie marca/kwietnia wysyła do każdego podatnika wstępne
rozliczenie roczne (Skattemelding). Należy sprawdzić poprawność widniejących na nim treści. Jeśli osoba chce uzyskać ulgi podatkowe lub skorygować dane zawarte w Skattemelding - musi złożyć swoją wersję
zeznania rocznego. Termin złożenia
zeznania rocznego za ubiegły rok dla osób prywatnych to 30 kwietnia, dla przedsiębiorców - to 31 maja. Urząd nie zna dochodów firmowych dlatego przedsiębiorcy MUSZĄ koniecznie złożyć
zeznanie roczne.
Na podstawie tych danych w okresie czerwiec-październik urząd wysyła ostateczne wyliczenie podatków (Skatteoppgjøret) do zapłaty lub do zwrotu.
Z jakich ulg podatkowych może skorzystać Polak w Norwegii?
Dochód do opodatkowania pomniejsza się o:
- kwotę wolną od podatku (Personfradrag)
- koszty uzyskania przychodu (Minstefradrag), to odliczenie przysługuje tylko pracownikom.
Jeśli osoba ma w Polsce rodzinę, którą kilka razy odwiedziła, może uzyskać
status Pendler. Dodatkowym wymaganiem jest wspólne miejsce zameldowania z rodziną.
Rodzina rozumiana jest jako:
- współmałżonek, dzieci (w przypadku osób w związkach małżeńskich),
- rodzice (w przypadku osób, które nie ukończyły 21 roku życia).
Osoba posiadająca
status Pendler może
odliczyć w rozliczeniu rocznym:
- koszty podróży (na podstawie biletów lotniczych, autobusowych, opłat drogowych),
- koszty wynajmu lokalu w Norwegii (na podstawie umowy najmu),
- rachunki za prąd (na podstawie wystawionych rachunków),
- dietę na każdy dzień (jeżeli w wynajmowanym mieszkaniu nie ma dostępu do kuchni).
Dodatkowo Pendler może odjąć w zeznaniu:
- podróże z miejsca zamieszkania w Norwegii do pracy,
- koszty biletów promowych i bramek,
- odsetki od kredytów w Norwegii i za granicą,
- ulgę rodzicielską,
- wpłatę na IPA (indywidualny fundusz emerytalny),
- odpis datków dla organizacji charytatywnych.
Osoby, które:
- nie posiadają statusu Pendler,
- przebywają w Norwegii krócej niż 183 dni w ciągu roku,
- przebywają w Norwegii krócej niż 270 dni w ciągu dwóch lat mogą skorzystać
ulgi 10% (Standardfradrag), ale wtedy nie przysługują im odliczenia wyżej wymienione. Kwota pomniejszająca dochód do opodatkowania nie może przekraczać 40 000 NOK.
Ulga 10% dotyczy tylko zarobków z tytułu zatrudnienia.
W rozliczeniu rocznym za 2018 rok można ostatni raz ubiegać się o ulgę 10%. Od 2019 roku zostaje ona zlikwidowana.
Powinności i uprzywilejowania podatnika
Z przywilejem otrzymywania odliczeń w Norwegii, wiążą się także obowiązki. Najważniejsze z nich to poinformowanie urzędu o dochodach i majątku. Wszystkie konieczne dane zawierać się muszą w
rocznym rozliczeniu podatkowym. W tym dokumencie należy wymienić wszystkie ulgi, które się osobie należą. Zeznanie roczne musi być wypełnione i wysłane do urzędu w wymaganym terminie (osoby prywatne do 30 kwietnia, a przedsiębiorcy do 31 maja).
Jeśli osoba pracowała w ciągu roku podatkowego w Norwegii i innym państwie (np. w Polsce i tu jest rezydentem podatkowym),
zeznanie podatkowe powinno zostać złożone w Norwegii za dochody uzyskane na norweskim rynku. W Polsce wtedy składa się zeznanie z polskich dochodów, ale także wykazuje się dochody uzyskane w Norwegii. W wypadku wszelkich wątpliwości organy podatkowe powinny udzielić wyczerpujących odpowiedzi na nurtujące pytania, a także zaoferować pomoc w wypełnianiu odpowiednich dokumentów.
ABC progów podatkowych
Norwegia kojarzy się przede wszystkim z malowniczymi fiordami, niezwykłymi zorzami polarnymi, luksusowym życiem, ale i... wysokimi podatkami.
Jednakże, po dokładnym rozpatrzeniu, ta ostatnia kwestia nie wydaje się być taka odpychająca.
Państwo nakłada na podatnika obowiązek podatkowy opiewający na dość wysoką kwotę, lecz po przyrównaniu jej z sumą możliwych dochodów, obliczenia wychodzą na plus. Dowodem na to może być stale rosnąca liczba imigrantów przyjeżdżających do Norwegii, z których najliczniejszą grupę stanowią Polacy. Każdy nowo przybyły prędzej czy później zwraca coraz większą uwagę na podatki, a to ze względu na m.in. pobieraną z wynagrodzenia zaliczkę na podatek dochodowy oraz zeznanie podatkowe i wiążące się z nim zwroty.
Progresja podatkowa. Progi
W 2018 roku obowiązywał jeszcze podatek w wysokości 23% od dochodu. Natomiast w 2019 roku zmniejszono go i obecnie wynosi 22%. Jednak tyle płacą tylko osoby które niewiele zarabiają. W Norwegii obowiązuje podatek progresywny. Oznacza to, że razem z wzrastaniem zarobków, rośnie stawka podatku dochodowego.
Progi podatkowe na 2021 rok:
- do 184 800 NOK - 22%
- od 184 800 do 260 100 NOK - dodatkowe 1,7%,
- od 260 100 do 651 250 - dodatkowe 4%,
- od 651 250 do 1 021 550 NOK - dodatkowe 13,2%,
- powyżej 1 021 550 NOK - dodatkowe 16,2%.
Progi podatkowe na rok 2020:
- do 180 800 NOK - 22%
- od 180 800 NOK do 254 500 nadwyżkę mnożymy dodatkowo o 1,9%
- od 254 500 NOK do 639 750 NOK nadwyżkę mnożymy dodatkowo o 4,2%
- od 639 750 NOK do 999 550 NOK nadwyżkę mnożymy dodatkowo o 13,2%
- od 999 550 NOK nadwyżkę mnożymy dodatkowo o 16,2%
Dzięki takiemu rozwiązaniu, pracownicy otrzymujący najwyższe wpływy, płacą najwyższe podatki. Norwegia przez tę czynność pragnie zrealizować politykę wyrównywania różnic społecznych. Cecha ta znajduje się wśród cech idealnego państwa skandynawskiego, kraju egalitarnego i socjalnego - bogaci nie osiągają przesadnego bogactwa, a biedni nie żyją w skrajnej biedzie. Każdy obywatel przyczynia się do finansowania dóbr i usług społecznych, ze szczególnym uwzględnieniem zamożnych, ponieważ to oni uiszczają wyższe podatki.
Rzeczywista wysokość podatku
Poza podatkiem dochodowym, pracobiorca jest zobowiązany do opłacania składki na ubezpieczenie (Trygdeavgift), czyli 8,2 % za pracowników lub 11,4% dla przedsiębiorcy w firmie jednoosobowej.
Po zsumowaniu wszystkich kwot, podatki wydają się być bardzo wysokie. Dlatego warto ubiegać się o ulgi, które się należą oraz złożyć zeznanie roczne w wymaganym terminie. Osoba, która uzyskała status pendler i odlicza wydatki na mieszkanie, diety i dojazdy do rodziny, może znacznie obliczyć podstawę opodatkowania. Warto więc zadbać o wszystkie dokumenty potwierdzające ulgi podatkowe.
Jak płaci się podatki w Norwegii?
Krajowy system podatkowy działa na podstawie zaliczek na podatek dochodowy.
U pracowników - Pracodawca ma obowiązek comiesięcznego potrącanie z pensji pracowniczej odpowiedniej liczby na poczet podatku dochodowego za cały rok. Wysokość tej kwoty ustalana jest na bazie karty podatkowej (Skattekort), która zawiera: procentową wielkość odtrąceń lub/i numer tabeli ukazującej sumę do pobrania w zależności od przychodów w danym czasie. Co roku pracownik ma obowiązek dostarczyć pracodawcy swoje Skattekort. Inaczej otrzyma mniej wynagrodzenia netto o połowę, gdyż pracodawca zapłaci za niego 50% zaliczki na podatek.
U przedsiębiorców - płaci się zaliczki 4 razy w ciągu roku. Na początku roku kalendarzowego lub od razu po rozpoczęciu działalności gospodarczej właściciel firmy powinien zadeklarować, ile zysku (overskudd) wypracuje jego firma przez cały kolejny rok.
Urząd, na podstawie deklaracji przedsiębiorcy, wylicza kwotę zaliczki na podatek, którą dzieli na 4 równe raty. Należy je zapłacić w wyznaczonych terminach:
- 15 marzec,
- 15 czerwiec,
- 15 wrzesień,
- 15 grudzień.
Urząd wysyła giro do zapłaty zawsze przed terminem płatności.
Jeśli przedsiębiorca zarobił w ciągu roku podatkowego więcej niż zadeklarował i zapłacił zaliczek - do końca maja następnego roku ma obowiązek dopłacić resztę. Jeśli tego nie zrobi, urząd wyśle mu ostateczne rozliczenie (Skatteoppgjøret) waz z giro do dopłaty, ale już z odsetkami.
W sytuacji gdy przedsiębiorca zapłacił za dużo zaliczki na podatek dochodowy za poprzedni rok, urząd zwróci mu wraz z odsetkami.
Taka sama zasada dotyczy osób, które pracują na etacie. W przypadku gdy pracodawca zapłacił za dużo za niego zaliczki - pracownik otrzyma zwrot z urzędu, gdy zapłacił za mało - pracownik sam musi dopłacić urzędowi.
Karta podatkowa w Norwegii
Pierwszą czynnością, jaką należy wykonać po znalezieniu pracy w Norwegii jest pozyskanie karty podatkowej.
Można ją otrzymać w lokalnym urzędzie podatkowym, po uprzednim zadeklarowaniu dochodów, na podstawie których dopasowuje się klasę podatkową pracownika.
Karta podatkowa pozwala na określenie wysokości podatku, jaki pracodawca musi potrącać od pensji pracownika. Urząd podatkowy oblicza stawki podatku na podstawie spodziewanych zarobków oraz długości pobytu w Norwegii. Po otrzymaniu karty podatkowej trzeba niezwłocznie przekazać ją pracodawcy, ponieważ bez tego dokumentu, ma on obowiązek odliczania 50% wynagrodzenia.
Dokumenty niezbędne do uzyskania karty podatkowej to:
- ważny paszport (lub inny dokument tożsamości);
- umowa o pracę z norweskim pracodawcą;
- D-nummer lub norweski pesel;
- adres zameldowania - do pozwolenia potrzebny jest adres, zatem bez pozwolenia nie można dostać karty podatkowej.
Urząd podatkowy wymaga podania adresu. Chodzi tu oczywiście o adres norweski. W sytuacji, gdy pracownik wyjeżdża do kraju rodzinnego przed uzyskaniem zeznania podatkowego oraz rozliczenia rocznego, wówczas należy podać w urzędzie adres osoby w Polsce.
Pracodawca powinien odtrącać podatek od pensji pracownika. Ten fakt musi zostać odnotowany na pokwitowaniu/odcinku wynagrodzenia. Sprawia to, że owo pokwitowanie staje się ważnym dokumentem, który pracobiorca powinien zachować, jako dowód opłacania odpowiedniego podatku.
Istotne jest, aby zauważyć różnicę pomiędzy zwykłym pracobiorcą, a samodzielnym przedsiębiorcą. Określenie swojego statusu ma wpływ na przysługujące podatnikowi prawa i obowiązki. Jak dokonać rozróżnienia? Stała pensja jest atrybutem pracobiorcy, którego podatek dochodowy odtrąca pracodawca. Przedsiębiorcą natomiast jest osoba z zarejestrowaną działalnością gospodarczą lub ponosząca odpowiedzialność za wyniki pracy - ewentualne błędy mogą skutkować w żądaniu odszkodowania od zleceniodawcy. Do zadań samodzielnego przedsiębiorcy należy odtrącanie podatku dochodowego.
Każda osoba, która pracowała w Norwegii jest zobowiązana do złożenia zeznania podatkowego w tamtejszym urzędzie. Dokument ten upoważnia do otrzymania zwrotu podatku za wykonaną w kraju pracę. Pracownikom zagranicznym również przysługują dogodne ulgi, które należy uwzględnić w rozliczeniu. Odpowiednio wypełnione zeznanie trzeba dostarczyć do urzędu do 30 kwietnia bieżącego roku. O zwrot podatku można starać się do 3 lat wstecz.
Kompedium wiedzy o norweskich podatkach
Norweska władza podatkowa wprowadziła zasadę, według której każdy płaci podatek zgodnie ze swoimi możliwościami, tak aby opodatkowanie osób posiadających majątek w różnych wysokościach było sprawiedliwe.
Norweski sektor publiczny czerpie swoje nakłady finansowe głównie z podatków. Administracją tych nakładów zajmują się państwo, województwa, a także gminy. Podatki zasilają fundusze takich dziedzin sektora jak: służba zdrowia, edukacja i badania naukowe, transport i komunikacja oraz obrona narodowa.
Inną ważną rolą, jaką pełnią podatki, jest wyrównywanie różnic majątkowych mieszkańców Norwegii.
Pośrednie i bezpośrednie podatki
Podatki bezpośrednie to:
-
podatek dochodowy, który nałożony jest na zarobki z pracy, działalności gospodarczej, a także na dochody kapitałowe;
- podatek majątkowy, który obliczany jest na bazie wartości wszystkich posiadanych przez podatnika dóbr.
Podatki pośrednie natomiast to należność, jaką należy opłacić od towarów i usług. Najczęstszą formą tego podatku to
podatek VAT, czyli ustalony procentowy dodatek do ceny produktów/usług. Do podatków pośrednich zaliczyć można również opłaty specjalne, które maja przyczynić się do redukcji zużycia produktów, czyniących szkodę dla zdrowia i środowiska. Opłaty te nałożone są na m.in. alkohol, tytoń, czy benzynę. Kolejnym z podatków pośrednich jest cło, czyli należność od importu towarów/usług.
Istotne jest, aby osoba w swoim
zeznaniu podatkowym podała pełną kwotę swoich zarobków z Norwegii, ponieważ decyduje to o tym, do jakich dziedzin sektora publicznego będzie ona miała prawo.
Przedsiębiorcy
Prowadzenie
firmy w Norwegii wymaga jej rejestracji w Brønnøysundregisteret. Dopiero po wykonaniu tej czynności, można skontaktować się z pobliskim urzędem podatkowym, który ustala wysokość zaliczki na podatek. W przypadku zagranicznych przedsiębiorców, musi oni zwrócić się do Centralnym Urzędem Podatkowym ds. Zagranicznych w celu wyliczenia odpowiedniej stawki podatku.
Jak rozliczyć podatek w Norwegii?
Przedsiębiorca ma obowiązek poinformowania organu podatkowego swoich dochodach, majątku, a także odliczeniach od dochodu. Wszystkie te dane powinny zawrzeć się w
zeznaniu podatkowym, otrzymywanym na przełomie marca i kwietnia z urzędu podatkowego lub w przypadku zagranicznego przedsiębiorcy w lutym od Centralnego Urzędu Podatkowego ds. Zagranicznych.
Dokument ten właściciele firm mają obowiązek złożyć elektronicznie przez portal Altinn.no do dnia 31 maja następnego roku. Przedsiębiorca sam odpowiada za poprawność informacji dotyczących jego dochodu oraz majątku.
Kolejnym etapem po analizie zeznania podatkowego przez odpowiedni urząd, jest uzyskanie
rozliczenia podatkowego w Norwegii. Przedstawia ono kwotę przychodu, od którego naliczony został podatek, a także czy przedsiębiorca zapłacił za dużo lub za mało podatku. Dokument ten otrzymuje się w październiku.
Do obowiązków przedsiębiorcy, zatrudniającego pracowników, należy odprowadzanie
zaliczki na podatek dochodowy od pensji swoich podwładnych.
Kolejno, pracodawca ma za zadanie odprowadzanie składki na ubezpieczenie społeczne pracowników. Stanowi ona podstawę do ewentualnych wypłat świadczeń z systemu ubezpieczeń społecznych. Składkę należy uiszczać w tym samym miejscu co zaliczkę na podatek dochodowy.
Dodatkowo pracodawca musi wypełnić zaświadczenie o wysokości płac i potrąceń dla każdego pracownika. Jest to osobny formularz, który pokazuje kwoty wypłat i innych świadczeń, a także potrąconych podatków.
Pracownicy
Zaczynając pracę w Norwegii pracownik powinien starać się o otrzymanie karty podatkowej. Dokument ten pozwala na ustalenie wysokości podatku, jaki ma być odtrącany przez pracodawcę. Na karcie zawiera się norweski numer identyfikacyjny pracownika, który niezbędny jest do kontaktów z lokalnym urzędem podatkowym oraz innymi instytucjami np. bankiem, czy służbą zdrowia.
Każda pensja jest obniżana przez pracodawcę odpowiednią kwotę, którą wpłaca się do urzędu podatkowego. Zazwyczaj składka na ubezpieczenie społecznej stanowi część tej potrącanej z wynagrodzenia liczby. Jeżeli pracownik płaci składkę, ma prawo do świadczeń w Norwegii. Najważniejszym zadaniem pracownika jest upewnienie się, czy pracodawca otrzymał kartę podatkową.
Warto pamiętać również o potwierdzeniach wypłaty. Stanowią one dowód opłacania podatku. W Norwegii to właśnie pracownik odpowiada za to, aby jego podatek był odpowiednio płacony.
Jak rozliczyć podatek w Norwegii?
Wszyscy pracownicy w Norwegii muszą podać w urzędzie podatkowym odpowiednie informacje dotyczące ich zarobków, majątku oraz odliczeń od dochodu, aby ten mógł wyliczyć właściwy podatek. Wszystkie te dane powinny znaleźć się na zeznaniu podatkowym, które podatnik otrzymuje na przełomie marca i kwietnia. W przypadku zatrudnienia przez zagranicznego pracodawcę, dokument otrzymuje się w lutym od Centralnego Urzędu Podatkowego ds. zagranicznych. Zeznanie, po uprzednim sprawdzeniu, należy złożyć w odpowiednim organie podatkowym. Aby rozliczyć podatek w Norwegii mamy czas do 30 kwietnia.
Po dokładnej analizie zeznania, pracownik otrzymuje rozliczenie podatkowe. W przypadku zbyt dużej kwoty podatku, otrzyma on zwrot. W wypadku zbyt niskiego podatku, należy dopłacić odpowiednią sumę do urzędu. Ostateczne rozliczenie (Skatteoppgjøret) uzyskuje się w okresie od czerwca do października.
W sytuacji zmiany adresu korespondencji, trzeba poinformować o tym fakcie urząd podatkowy, ponieważ bez odpowiedniego adresu, podatnik może nie otrzymać należnych mu pieniędzy. W przypadku pobytu w Norwegii dłuższego niż 6 miesięcy, należy również zgłosić przeprowadzkę.
Norweskie podatki
Wysokość podatku dochodowego i składki ubezpieczenia w Norwegii, w 2021 roku to łącznie 33,4% (dla przedsiębiorców) lub 30,2% (dla osób będących pracownikami), może odstraszać. Jednakże szeroki wachlarz odpisów pozwala na znaczne zmniejszenie tej kwoty.
Kto powinien uiszczać podatek dochodowy?
Podatek ten płacony jest przez każdą osobę pracującą w Norwegii. Może się zdarzyć, że pracownik zagranicznej firmy wykonujący zlecenie na terenie norweski uzyska zerowe Skattekort, wtedy musi on rozliczyć się z tego dochodu w swoim kraju.
Jeżeli osoba przebywała w Norwegii przez dłuższy niż:
- 183 dni w ciągu 12 miesięcy,
- 270 dni w ciągu 36 miesięcy
staje się ona rezydentem podatkowym. Oznacza to, że podatek będzie odprowadzany z jej dochodu otrzymywanego zarówno w Norwegii jak i zagranicą.
Kto powinien rozliczyć podatek w Norwegii?
W Norwegii podatnik otrzymuje od urzędu już wstępnie wypełnione rozliczenie. Jego jedynym obowiązkiem jest sprawdzenie poprawności danych zawartych na dokumencie. Brak niezgodności skutkuje brakiem konieczności odsyłania zeznania.
Co ważne, urzędy obliczają podatek uznaniowo, nie biorąc pod uwagę żadnych ewentualnych odliczeń. Jeżeli podatnik pragnie skorzystać z przysługujących mu ulg podatkowych w Norwegii, ma prawo do wysłania poprawionej wersji zeznania do 30 kwietnia bieżącego roku.
Daty do zapamiętania:
- marzec/kwiecień -otrzymanie na Altinn.no wstępnie wypełnionego formularza od urzędu podatkowego (Skattemelding), który powinien wszystkie informacje, które urząd zna o podatniku (np. dochód od pracodawcy, środki w banku, odsetki od kredytów, świadczenia z NAV itp.)
- 30 kwietnia -
złożenie zeznania rocznego (uzupełnionego Skattemelding) przez osoby prywatne
- 31 maja -
złożenie zeznania rocznego (uzupełnionego Skattemelding) przez przedsiębiorców i spółki
- okres od czerwca do października - otrzymanie ostatecznego
rozliczenia rocznego (Skatteoppgjøret), w którym będzie informacja o podatku do zwrotu lub do zapłaty za poprzedni rok.
Ulgi podatkowe w Norwegii:
Istnieje wiele ulg podatkowych w Norwegii, z których mogą skorzystać także pracownicy.
1. Standardowe odliczenie dla pracowników z zagranicy (przysługujące nie dłużej niż 2 lata od przyjazdu do Norwegii). Pracobiorcy mogą zmniejszyć podstawę opodatkowania o 10% dochodu brutto, jednakże kwota ta nie może wynieść więcej niż 40 000 NOK. Ulga ta nie pozwala na skorzystanie z innych odliczeń.
Od 2019 roku ulga ta została zlikwidowana, ale rozliczając się za 2018 rok można z niej jeszcze skorzystać.
2. Druga klasa podatkowa dla małżeństw. Od 2018 roku została zlikwidowana.
3. Koszty dojazdów do pracy. Wysokość odliczenia jest tu ograniczona limitem (w 2019 roku 22 700 NOK a w 2018 roku 22350). Powyżej tej wartości można odliczyć w zeznaniu rocznym. Podstawą obliczenia ulgi jest zryczałtowana stawka za kilometr, a także długość najkrótszej trasy prowadzącej z norweskiego miejsca zamieszkania do miejsca pracy. Obecnie stawka ta wynosi 1,56 NOK za kilometr.
4. Koszty podróży do stałego miejsca zamieszkania poza Norwegią (dla Pendlera). Możliwość odliczenia kosztów podróży do kraju rodzinnego ściśle się łączy z kosztami dojazdów do pracy. Kilometry w jednej i drugiej uldze się sumują i wartość powyżej limitu może być odliczona w zeznaniu.
5. Odsetki od kredytu. Informacja o odsetkach od kredytów zaciągniętych w Norwegii urząd już wie, dlatego ta informacja jest już odliczona w Skattemelding. Jeśli ktoś chce odliczyć odsetki od kredytów zagranicznych, musi otrzymać ze swojego banku zaświadczenie o zapłaconych odsetkach i przetłumaczone dołączyć do zeznania rocznego.
6. Wpłaty na fundusz emerytalny.
7. Część kosztów leczenia, jeśli wyniosły one więcej niż kwota 9 180 NOK.
8. Koszty utrzymania dzieci poniżej lat 12. Możliwość odliczenia wszelkich udokumentowanych kosztów, poniesionych na opiekę nad dzieckiem, jednak nie więcej niż 25 000 NOK na pierwsze dziecko i 15 000 NOK na każde kolejne.
9. Koszty związane z przebywaniem w Norwegii. Podatnik może odliczyć diety i lokalu mieszkalnego w Norwegii (ale tylko jako status Pendler). Diety można odliczyć tylko w przypadku, gdy w wynajmowanym mieszkaniu nie ma dostępu do kuchni.
Podatnik będący
Pendlerem dojeżdżającym (tzn. że ma rodzinę za granicą i regularnie ją odwiedza) potrzebuje do udokumentowania ulg: aktu ślubu, zaświadczenia o wspólnym zameldowaniu, dokumentów poświadczających odbycie co najmniej 3 podróży do rodziny w ciągu roku. Jeśli chce odliczyć koszty najmu lub opłat za prąd, to musi dołączyć do zeznania dodatkowo umowę najmu oraz potwierdzenia zapłat za czynsz i prąd przelewem.
Osoba stanu wolnego, ubiegająca się o
status Pendlera samotnego, musi posiadać poza granicami Norwegii dom, w którym jest zameldowana i odwiedza go z częstotliwością 3 tygodni. Powierzchnia domu musi przekraczać 30 m2 i co najmniej 20 m2 na każdą następną osobę powyżej 15 roku życia, a także posiada bieżącą wodę i kanalizacje.
W sytuacji, gdy pracodawca ponosi całkowite koszty zakwaterowania, wyżywienia i podróży pracownika, wówczas ten nie może ubiegać się o doliczenie z tytułu najmu, diet lub podróży do domu.
Wysokości podatków w Norwegii
Kwota podatku dochodowego od osób fizycznych w Norwegii zależy od dochodu, przysługujących
ulg podatkowych oraz długości pobytu w danym roku podatkowym w Norwegii. Jeśli osoba zarobiła 100.000 NOK w ciągu 12 miesięcy - zapłaci mniejszy podatek niż osoba, która przyjechała w trakcie roku podatkowego i zarobiła tę samą kwotę.
Obowiązek podatkowy
Każda osoba, która przebywała w Norwegii powyżej 183 dni w ciągu roku lub 270 dni w ciągu 36 miesięcy, zostanie uznana za rezydenta podatkowego Norwegii. Narodowość takiego osobnika nie ma znaczenia. Z dochodów uzyskanych w Norwegii musi rozliczyć się każdy. Jednak jeśli ktoś jest rezydentem podatkowym np. w Polsce, musi w zeznaniu rocznym wykazać dochody z Polski i Norwegii. Z uwagi na podpisaną umowę o unikaniu podwójnego opodatkowania między krajem polskim i norweskim, można ubiegać się o
zwrot podatku, z tytułu zapłaty w drugim kraju.
Dochód objęty opodatkowaniem
Podatek nałożony jest na każdy rodzaj wynagrodzenia z pracy najemnej, nie ważne czy zapłata została otrzymana w naturze czy przelewem. Oznacza to, że zapewniane przez pracodawcę takie dodatki jak: mieszkanie, telefon, auto służbowe i wiele innych, podlegają opodatkowaniu.
Początek pracy
Pracownicy z Polski są objęci
obowiązkiem podatkowym w Norwegii zaczynając od pierwszego dnia pracy. Tę zasadę stosuje się bez względu na długość stosunku pracy, państwa pochodzenia zatrudnionego oraz faktu pracy w firmie norweskiej, zagranicznej bądź agencji pracy tymczasowej. Norweskie organy podatkowe rozpatrują czy pracownik ma być uznany za wynajętego do pracy bezpośrednio u najemcy (zleceniodawcy), czy pracuje on dla bezpośredniego pracodawcy, który wynajmuje siłę roboczą. Pracownik musi udać sie do norweskiego urzędu skarbowego z umową o pracę, aby złożyć wniosek o numer personalny oraz Skattekort. Bez tego dokumentu, pracodawca ma obowiązek odprowadzania podatku w wysokości 50% wynagrodzenia pracownika.
Firmy zagraniczne (wynajmujące siłę roboczą) mają pewne obowiązki w stosunku do organów podatkowych w Norwegii. Należą do nich: zgłaszanie zatrudnienia pracowników własny, zgodne z przepisami opłacanie składek na ubezpieczenie, a także pobieranie zaliczki na podatek od dochodów pracobiorców najętych.
Rozliczenie zarobków
Podatek dochodowy dzieli się na dwa źródła: podatek państwowy oraz ryczałtowy podatek komunalny. W zaliczce na podatek dochodowy jest także opłata na ubezpieczenie (11,4% lub 8,2%). Łącznie w 2021 roku to daje obowiązek zapłaty do urzędu 33,4% (u przedsiębiorców) lub 30,2% (u osób pracujących na etacie) dochodu. Tak więc o taki procent wynagrodzenia ma ta osoba mniej do dyspozycji.
Odliczenia w zeznaniu rocznym
ULGA 10% (Standardfradrag) to ulga podatkowa, której odliczenie nie może przekraczać 40 000 NOK. Dotyczy tylko dochodów z tytułu zatrudnienia i przysługuje tylko przez dwa pierwsze lata pobytu w Norwegii. Polega na odliczeniu 10% dochodów, przez co zmniejsza się podstawa opodatkowania. W 2019 roku ulga ta została zlikwidowana.
Ta ulga wyklucza inne ulgi, wymienione poniżej.
Każdy podatnik (oprócz tego, który ubiega się o Standardfradrag) może skorzystać z takich ulg jak:
- koszty opieki nad dziećmi - za przedszkole lub świetlicę,
- koszty dojazdów do pracy
- koszty biletów promowych i bramek,
- odsetki od kredytów w Norwegii i za granicą.
- wpłatę na IPA (indywidualny fundusz emerytalny),
- odpis datków dla organizacji charytatywnych itd.
Osoba posiadająca
status Pendler może dodatkowo
odliczyć w rozliczeniu rocznym:
- koszty podróży (na podstawie biletów lotniczych, autobusowych, opłat drogowych),
- koszty wynajmu lokalu w Norwegii (na podstawie umowy najmu),
- rachunki za prąd (na podstawie wystawionych rachunków),
- dietę na każdy dzień (pod warunkiem, że w wynajmowanym mieszkaniu nie ma dostępu do kuchni).
W przypadku opóźnień składania zeznania podatkowego
W przypadku opóźnień w składaniu
zeznania podatkowego, Skatteetaten rozliczy nas automatycznie, korzystając z posiadanych informacji. Istnieje możliwość, że urząd podatkowy popełni błąd przy samodzielnym rozliczaniu. Warto zawsze sprawdzić otrzymane rozliczenie.
Jeśli osoba chce skorzystać z jakichś przysługujących jej
ulg podatkowych, musi złożyć swoją wersję
zeznania rocznego. Przedsiębiorcy muszą koniecznie złożyć zeznanie roczne. Jeśli tego nie zrobią urząd sam ich doszacuje oraz doliczy karę finansową za nieterminowość.
Zanim minie
termin składania rozliczenia rocznego, a już wiemy, że nie uda nam się złożyć go w terminie, należy poinformować urząd na specjalnym druku o powodzie opóźnienia. Wtedy unikniemy kary finansowej, urząd wyznaczy nową datę złożenia zeznania, a my zyskamy więcej czasu na skompletowanie dokumentów.
Stąd też możliwa jest opcja odwołania od decyzji urzędu i korekta zeznania, którą można złożyć za ubiegłe lata, nawet do 3 lat wstecz.
Wiele osób płaci za duże podatki, gdyż nie rozlicza wszystkich odliczeń lub nie składa na czas zeznań do urzędu. Każdy podatnik ma prawo do odzyskania nadpłaconego podatku, tylko trzeba przedstawić urzędowi swoją wersje wyliczeń i dowody na zasadność zastosowanych
ulg podatkowych. Wiele odwołań jest rozpatrywanych pozytywnie przez Skatteetaten.
Początkiem składania zeznań podatkowych w Norwegii jest przełom marca i kwietnia
Początkiem składania
zeznań podatkowych w Norwegii jest przełom marca i kwietnia. Urząd skarbowy wysyła wówczas do podatników wstępne zeznania podatkowe (Skattemelding).
Osoba (nie będąca przedsiębiorcą) może zdecydować się, że nie będzie składać zeznania podatkowego. W takim przypadku zostanie rozliczona automatycznie i nieuwzględnione zostaną żadne
ulgi podatkowe.
Przedsiębiorcy oraz ich małżonkowie mają obowiązek złożyć zeznanie roczne.
Podatnicy zarejestrowani na portalu Altinn.no dostaną zeznania w wersji elektronicznej. Osoby prywatne w Norwegii mają czas do 30 kwietnia, aby złożyć
zeznanie podatkowe. Przedsiębiorcy i spółki mają termin do 31 maja.
Podczas składania zeznania podatkowego, warto zainteresować się
ulgami podatkowymi. Polacy pracujący w Norwegii najczęściej korzystają ze statusu Pendler. Ulgi z nim związane przysługują osobom, które dojeżdżają do pracy w Norwegii, a na stałe mieszkają w Polsce. Jako Pendler można odliczyć koszty związanie z mieszkaniem i wyżywieniem w kraju fiordów oraz koszty podróży między Polską a Norwegią. Trzeba jednak spełniać konkretne warunki:
- jako Pendler podróżujący: posiadać współmałżonka w Polsce i odbyć co najmniej trzech podróży w skali roku
lub
- jako Pendler samotny: posiadać mieszkanie lub dom w Polsce i podróżować do rodzinnego kraju co 3 tygodnie.
Jeśli nie spełnia się powyższych warunków, można skorzystać z
ulgi standardowej. Wynosi 10% od dochodów, nie więcej jednak niż 40 000 NOK. Ulga przysługuje przez pierwsze dwa lata pobytu w Norwegii. W 2019 roku ulga ta została zlikwidowana, ale rozliczając się za 2018 rok można z niej jeszcze skorzystać.
Każdy podatnik otrzymuje ostateczne rozliczenie (Skatteoppgjøret) w okresie między czerwcem a październikiem. Urząd wysyła te dokumenty partiami. Nie ma znaczenia data złożenia przez podatnika jego wersji zeznania.
Gdy osoba już otrzyma wynik rozliczenia podatkowego (Skatteoppgjøret), powinna porównać go ze wstępnym zeznaniem.
Zwrot podatku (lub niedopłata) zależą przede wszystkim od wysokości pobranych zaliczek na podatek dochodowy oraz od przysługujących ulg. Zwrot zostanie przelany na konto lub wypłacony w formie czeku nie później niż sześć tygodni od daty otrzymania rozliczenia.
Zawsze istnieje możliwość odwołania się od naliczonego podatku, zwłaszcza jeśli rozliczenie było błędne lub nie została wpisana któraś z ulg, która się należy. W odwołaniu trzeba poinformować o nieujętych odliczeniach oraz o błędnych kwotach. Należy przedstawić urzędowi swoją wersje wyliczeń. Każdy może odwołać się od decyzji urzędu skarbowego. Gdy składa się Klage po 6 tygodniach od otrzymania Skatteoppgjøret, wymagane jest podanie powodu odwołania po terminie.
Tradycją w Norwegii jest upublicznianie dochodów
Tradycją w Norwegii jest upublicznianie dochodów, majątków i opłaconych podatków wszystkich podatników.
Dzieje się tak już od XIX wieku, a od 2001 istnieje możliwość przeglądania danych podatkowych w Internecie.
W późniejszych latach odstąpiono od udostępniania danych mediom, ze względu na tabloidowe wykorzystywanie informacji o celebrytach. W latach 2006-2007 przywrócono przekazywanie informacji prasie, jednak od 2011 roku obowiązuje nowe zasady jawności systemu. By móc przeglądać dane na temat innych podatników, należy zalogować się na stronie urzędu skarbowego za pomocą kodów MinID, co skutecznie ogranicza prasie dostęp do list.
System podatkowy został zaprojektowany w taki sposób, by udzielać tylko niektórych informacji o podatnikach. Logując się w systemie urzędu skarbowego, możemy przejrzeć dochód danego podatnika, jego kwotę majątku i zapłacony podatek. Nie dowiemy się natomiast gdzie mieszka dana osoba. Podane są natomiast imię i nazwisko, nazwa gminy i data urodzenia.
Listy podatkowe i możliwość ich przeglądania przez każdego wzbudzają spore kontrowersje w Norwegii. Co jakiś czas podnoszony jest temat zmian prawnych dotyczących skattelister, w zależności od tego, kto obecnie rządzi w Norwegii.
Hoyre i Frp chcą zaostrzenia przepisów dotyczących list, tak by niepowołane osoby nie były dopuszczone do przeglądania danych na temat dochodów i majątku. Należałoby mieć istotny powód lub interes, by móc przeglądać dane podatników, a ci mogliby sprawdzić kto zaglądał do informacji o nich. Przeciwnicy publikowania list wskazują również, że istnieje ryzyko kradzieży danych osobowych oraz możliwość porwań osób zamożnych i innych.
Istnieje również pozytywna strona korzystania z list podatkowych. Przekładają się one dobrze na gospodarkę państwa, gdyż podatnicy wiedzą z kim prowadzą interesy, a także boją się dokonywać oszustw podatkowych i zatajać dochody, gdyż przedstawione przez nich informacje w łatwy sposób mogą zostać podważone przez np. sąsiada. Gdyby zataić skattelister, zniknęłaby kontrola wywierana na podatniku i ułatwiłoby mu wchodzenie w szarą strefę.
Wszystko o rozliczeniu norweskiego podatku i ulgach podatkowych
By móc rozliczyć się z urzędem skarbowym w Norwegii potrzebny jest dokument od pracodawcy potwierdzający uzyskane dochody w kraju fiordów w danym roku podatkowym.
Poza tradycyjną, papierową formą
zeznania podatkowego, istnieje także możliwość złożenia zeznania przez Internet. W tym przypadku potrzebne będą kody MinID lub Altinn.
Istnieje opcja korekty zeznania podatkowe, składane w ubiegłych latach. Można wystąpić o taką korektę w przypadku, gdy podatnik w swoim zeznaniu podatkowym nie wpisał ulgi, która mu się należała.
Status pendler
Przysługuje osobom, które dojeżdżają do pracy w Norwegii, a na stałe mieszkają w Polsce. Za sprawą tej ulgi, można odliczyć koszty związanie z mieszkaniem i wyżywieniem w kraju fiordów oraz koszty podróży między Polską a Norwegią. Do ubiegania się o status pendler, potrzebne będą następujące dokumenty:
• Odpis aktu małżeństwa (jedynie osoby zamężne/żonate)
• Zaświadczenie o wspólnym zameldowaniu
• Udokumentowane (bilety, rezerwacje) min. 3 podróże do Polski
• Potwierdzenia przelewów za wynajem mieszkania i za prąd w Norwegii
• Umowa najmu
W przypadku osób niezamężnych/nieżonatych należy dołączyć dodatkowe dokumenty:
• Potwierdzenia podróży (bilety, rezerwacje) między Polską a Norwegią co 3 tygodnie
• Zaświadczenie o wielkości norweskiego mieszkania (niewiększe niż 30m2 na osobę, 50m2 na dwie osoby i 70m2 na trzy osoby)
• Zaświadczenie o posiadaniu mieszkania lub domu w Polsce (w przypadku osób do 21 roku życia zaświadczenie o zameldowaniu w Polsce razem z rodzicami)
Ulga Standardowa (Standardfradrag)
polega na odliczeniu 10% dochodów, przez co zmniejsza się podstawa opodatkowania. Dotyczy tylko dochodów z tytułu zatrudnienia, a odliczenie nie może przekraczać 40 000 NOK. W 2019 roku ulga ta została zlikwidowana.
Ze
Standardfradrag mogą skorzystać osoby, które:
- przebywają w Norwegii krócej niż 183 dni w ciągu roku,
- przebywają w Norwegii krócej niż 270 dni w ciągu dwóch lat.
Korzystając z tej ulgi nie można już ująć innych ulg wymienionych poniżej.
Dla wszystkich podatników (oprócz tych, korzystających ze Standardfradrag) możliwe są takie ulgi:
- koszty opieki nad dziećmi - Ulga w wysokości do 25 000 NOK na jedno dziecko (w przypadku większej ilości dzieci ulga rośnie o 15 NOK za każde kolejne). Możliwa w przypadku dziecka poniżej 12 roku życia
- koszty dojazdów do pracy - powyżej limitu 22350,
- koszty biletów promowych i bramek,
- odsetki od kredytów w Norwegii i za granicą. Jeśli ktoś zamierza starać się o odliczenie odsetek od kredytów zaciągniętych poza Norwegią (w Polsce lub innym kraju europejskim) należy przetłumaczyć otrzymane od banku zaświadczenie o wysokości zapłaconych odsetek) na język norweski bądź język angielski.
- wpłatę na IPA (indywidualny fundusz emerytalny),
- odpis datków dla organizacji charytatywnych,
- część kosztów leczenia, jeśli wyniosły one więcej niż kwota 9 180 NOK
- Særfradrag for enslige forsørgere - odliczenie z tytułu samotnego wychowywania dzieci za cały rok jest to kwota 51804 NOK
- odliczenie z tytułu wpłat na konto BSU (dla osób poniżej 34 roku życia)
- Finnmarksfradraget - dla osób zamieszkujących obszar Finnmark
Odpis standardowy dla marynarzy i rybaków
Jeśli marynarz lub rybak spędził na norweski lub pod norweską banderą więcej niż 130 dni, to przysługuje mu odpis marynarza lub rybaka (Særskilt fradrag for fiskere).
Podatki i składki na ubezpieczenie społeczne w Norwegii
W 2018 roku obowiązywał jeszcze
podatek dochodowy w wysokości 23%. Natomiast w 2019 roku zmniejszono go i obecnie wynosi 22%. Jednak tyle płacą tylko osoby które niewiele zarabiają. W Norwegii obowiązuje podatek progresywny. Oznacza to, że razem z wzrastaniem zarobków, rośnie stawka podatku dochodowego.
Progi podatkowe na rok 2021 dla dochodu:
- do 184 800 NOK - 22%
- od 184 800 do 260 100 NOK - dodatkowe 1,7%,
- od 260 100 do 651 250 - dodatkowe 4%,
- od 651 250 do 1 021 550 NOK - dodatkowe 13,2%,
- powyżej 1 021 550 NOK - dodatkowe 16,2%.
(dla wyjaśnienia, ktoś kto ma dochód np. 970.000 NOK płaci podatek liczony w ten sposób:
184 800 * 22% + (260 100 - 184 800) * (22% + 1,7%) + (651 250 - 260 100) * (22% + 1,7% + 4%) + (970 000 - 651 250) * (22% + 1,7% + 4% + 13,2%) = podatek do zapłaty
Należy pamiętać, że oprócz podatku 22% należy płacić składkę na ubezpieczenie (Trygdeavgift). Wynosi ona:
- 11,4 % dla przedsiębiorców
- 8,2 % dla osób pracujących na etacie
- 5,1 % dla emerytów
Podatki w Norwegii i w Polsce
Średnia stawka najwyższego progu podatku dochodowego od osób fizycznych (PIT) wzrosła na świecie w 2012 roku o 0,3 proc. w stosunku do ubiegłego roku - do takiego wniosku doszli specjaliści z firmy audytorskiej KPMG, którzy opublikowali raport „Individual Income Tax and Social Security Rate Survey 2012”.
Najniższe stawki podatków osobistych spotkamy na Bliskim Wschodzie oraz w Europie Wschodniej, natomiast najwyższe - w Europie Zachodniej. Polska posiada jedną z najwyższych stawek efektywnej stopy podatku dochodowego. Natomiast interesującym jest fakt, że Norwegia nie jest wcale krajem, w którym podatnik oddaje najwięcej ze swoich zarobków państwu - aż 15 innych państw wyprzedza kraj fiordów w tym zestawieniu.
Raport firmy KPMG to rezultat analizy sytuacji w 114 krajach, w których badano stawki podatków dochodowych oraz wysokości stawek na ubezpieczenia społeczne. Wyniki tegorocznego badania pokazują, że już po raz trzeci w ciągu ostatnich dziesięciu lat, zanotowano wzrost średniej stawki najwyższego progu podatkowego, w zakresie globalnym.
Dlaczego taka sytuacja ma miejsce? Brad Maxwell, partner i szef globalnego zespołu doradztwa podatkowego w KMPG w Szwajcarii, tłumaczy to spowolnieniem gospodarczym oraz rosnącym zadłużeniem wielu krajów. - Z powodu rosnącego zadłużenia i spowolnienia gospodarczego, państwa konstruują nowe stawki podatku dochodowego dla osób o najwyższych dochodach lub wprowadzają przejściowy podatek mający za zadanie zmniejszenie deficytu budżetowego. - tłumaczy. Ostatnio takie reformy miały miejsce we Francji i w Hiszpanii.
Podatku dochodowego nie zapłacimy w niektórych krajach Bliskiego Wschodu. Niskie stawki obowiązują również w Europie Wschodniej (16,7 proc.). Najwięcej podatnicy oddają w Europie Zachodniej (46,1 proc.), Afryce Zachodniej (40 proc.), Australii (39 proc.) oraz w Skandynawii (36,5 proc.).
Norwegia jest zaprzeczeniem powyższych wniosków, gdyż w kraju fiordów realny poziom opodatkowania został obniżony. Wynika to głownie z faktu, że kwota wolna od podatku, czy minstefradrag (stawki zryczałtowanych kosztów uzyskania przychodu) rosną wraz ze wzrostem inflacji. Najwyższa progresywna stawka podatku od osób fizycznych w Norwegii, dla dochodów powyżej 962 050 NOK, wynosi 55,5%, jednak po doliczeniu składki na ubezpieczenie dla przedsiębiorców 11,4%, podnosi się ona do 66,9%.
Natomiast, jeśli chodzi o Polskę, to prawie wszystkie kraje Europy Środkowo-Wschodniej mogą pochwalić się niższą stawką efektywnego podatku dochodowego i ubezpieczeń społecznych. Dla dochodu 100 tys. dolarów brutto rocznie, wynosi ona 35,3 proc. co plasuje nas na 70 miejscu wśród 114 krajów, uszeregowanych od najniższych obciążeń podatkowych.
Analizując raport firmy KPMG należy pamiętać, że nie uwzględnia on innych podatków, które trzeba wziąć pod uwagę przy ocenie poziomu opodatkowania w różnych krajach, m.in. podatku od spadków, podatku majątkowego i od oszczędności, podatków pośrednich itd.
Co i jak w kwestii podatków
Urząd podatkowy, po dogłębnej analizie zeznania podatkowego, przesyła pracownikowi rozliczenie podatkowe.
Dokument ten zawiera dane dotyczące dochodu, który stanowi podstawę opodatkowania; kwoty, jaką pracodawca odtrącił na poczet podatku, a także pokazuje czy liczba ta była zbyt niska bądź zbyt wysoka. Rozliczenie jest niezwykle istotne, więc wszelkie ewentualne przeprowadzki, mogące utrudnić jego otrzymanie, powinny być zgłaszane w odpowiedniej instytucji.
Za wysoki podatek
W sytuacji, gdy podatnik uregulował do urzędu kwotę przekraczającą sumę właściwego podatku, otrzyma on zwrot pieniędzy, w terminie, który zależy od rodzaju pracodawcy (norweski lub zagraniczny). Jeżeli pracownik był zatrudniony przez obu pracodawców, czas rozliczenia jest rozstrzygany na podstawie faktu, który z przedsiębiorców pierwszy wypłacił mu pensję.
Norweski pracodawca
Zatrudnienie u zleceniodawcy z Norwegii skutkuje rozliczeniem otrzymywanym pomiędzy czerwcem a październikiem. W ciągu czternastu dni od daty widniejącej na rozliczeniu, zwrot podatku powinien znaleźć się na koncie wskazanym przez pracownika w zeznaniu podatkowym. Jeżeli chce on, by pieniądze wpłynęły na inne konto, musi on skontaktować się z lokalną instytucją podatkową.
Zagraniczny pracodawca
Pracownik w tym przypadku podlega pod Centralny Urząd Podatkowy ds. Zagranicznych (SFU), a co za tym idzie rozliczenie otrzymuje w październiku. W ciągu trzech tygodni od daty wystawienia dokumentu, powinien on dostać zwrot podatku na konto bankowe zarejestrowane w Urzędzie lub za pomocą czeku przesyłanego na zarejestrowany adres. Jeżeli podatnik chce, aby pieniądze wypłynęły na inny numer konta, musi skorzystać z formularza:
Informacje o numerze konta.
Za niski podatek
Pracownik, który wpłacił do urzędu sumę, nie pokrywającą pełnego podatku, otrzyma fakturę, którą musi opłacić w ciągu 3 tygodni. Jeżeli jest ona wystawiona na kwotę wyższą niż 1000 NOK, podatek rozłożony zostanie na dwie raty, płatne po 3 i po 8 tygodniach.
Opłatę należy uregulować nawet wtedy, gdy rozliczenie wyda się błędne. Wszelkie opóźnienia w zapłacie wiążą się z naliczaniem odsetek. W przypadku braku spłaty, odpowiednia kwota może być potrącona z wynagrodzenia pracownika lub nałożona na jego własność majątkową, która bierze się w zastaw. Co więcej, Norwegia posiada umowy dotyczące ściągania należności z wieloma państwami.
W przypadku, gdy podatnik uważa, że dane widniejące na rozliczeniu są fałszywe,
może złożyć zażalenie.
Sytuacja marynarzy mieszkających za granicą jest rozpatrywana całkowicie inaczej. Nie otrzymają oni zwrotu, jeżeli ten wniósł poniżej 2 000 NOK, jak i nie będą zobowiązani do dopłaty jeżeli ta nie przekroczyła 2 000 NOK.
Prolongata terminu płatności oraz zmniejszenie kwoty dopłaty
Podatnik jest zobowiązany do opłacenia podatku w wyznaczonym terminie i wyznaczonej wysokości. Występują jednak wyjątki od tej reguły i pracownik może po złożeniu odpowiedniego wniosku, otrzymać prolongatę terminu płatności, a nawet zmniejszyć kwotę, jaką musi dopłacić. Niezbędnych informacji, w tej i innych sprawach, powinien udzielić organ podatkowy. Pracownik zatrudniony u zagranicznego pracodawcy może starać się o indywidualny plan spłaty.
We wszystkich kontaktach z urzędem podatkowym, należy posługiwać się językiem angielskim lub norweskim.
Zeznanie podatkowe w Norwegii - ważne daty
Praca w Norwegii wiąże się z rokrocznym składaniem zeznania podatkowego.
Zasady dotyczące rozliczenia są podobne do tych obowiązujących w Polsce, jednakże nie są całkowicie identyczne i występują między nimi różnice.
Najistotniejszym zadaniem podatnika w Norwegii jest dopilnowanie terminów. Chcąc ułatwić mu to zadanie, niżej prezentujemy listę ważniejszych dat.
1 luty
Ostatni dzień dla pracodawców na wysłanie Sammenstillingsoppgave (norweski PIT) do pracowników. To także ostatni termin dla banków na wysłanie rocznego podsumowania stanu konta. Jeżeli właściwe pismo od zwierzchnika nie dotrze na czas, należy upewnić się, że przedsiębiorstwo, w którym osoba pracuje, wysłało je go Skatteetaten. Ma to zaradzić potencjalnemu brakowi uwzględnienia przychodu oraz zaliczki na podatek we wstępnym rozliczeniu.
Dopiero po uzyskaniu norweskiego PIT-u, podatnik może ubiegać się o pozostałe dokumenty niezbędne do otrzymania odpowiednich ulg podatkowych. Odliczenia przypisane są do właściwych klas podatkowych. W przypadku obcokrajowców odwiedzających rodzinę w kraju rodzinnym przynajmniej 3 razy w roku, mogą się oni starać o tzw. status pendler, który umożliwia odliczenie kosztów podróży, lokalu mieszkalnego, a także wyżywienia (jeżeli podatnik opłaca te kwoty z własnej kieszeni). Wówczas trzeba posiadać:
- potwierdzenia podróży (np. bilety);
- poświadczenie opłacania mieszkania (payslip - jeżeli pracodawca potrąca koszty z wynagrodzenia; potwierdzenie przelewu za czynsz, gdy pracownik płaci go samodzielnie);
- akt ślubu oraz akt(y) urodzenia dziecka (dzieci) - w przypadku statusu pendler do dzieci;
- dokument zaświadczający wspólne zameldowanie z żoną i/lub dziećmi.
Wszystkie wyżej wymienione pisma, muszą być przetłumaczone na język norweski lub angielski przez tłumacza przysięgłego. Dokumenty unijne nie wymagają tłumaczenia.
Istnieje również sytuacja, w której podatnik nie posiada w Polsce rodziny, którą mógłby odwiedzać, jednakże mieszka tam samodzielnie, a także co najmniej raz na trzy tygodnie odbywa podróż do ojczyzny. Może on wówczas starać się o status pendlera singla. Należy przy tym pamiętać, że powierzchnia lokalu, w którym rezyduje on w Norwegii, nie może przekroczyć 30 m2 na osobę. Spełnianie tych warunków należy uargumentować odpowiednimi dokumentami.
marzec/kwiecień
Na portalu Altinn.no pojawiają się już wstępne rozliczenia roczne 9Skattemelding), co daje możliwość wypełnienia ich i odesłania.
30 kwietnia
Ostatni dzień na złożenie w urzędzie swojego zeznania dla osób prywatnych (np. osób które w ubiegłym roku pracowały na etacie). W przypadku niemożności skompletowania dokumentacji na czas, jest to także ostatni moment na wnioskowanie o przedłużenie terminu, które przysługuje jedynie użytkownikom elektronicznym.
31 maja
Ostatni z możliwych termin składania zeznania podatkowego. W przypadku, gdy podatnik wciąż nie zdążył, może się on odwoływać, jednakże dopiero po otrzymaniu wyniku rozliczenia. Pierwsze z nich przesyłane są zwyczajowo pod koniec czerwca, a ostatnie w połowie października. Odwołanie można składać, gdy urząd popełni błąd w rozliczeniu, lub gdy podatnik nie zdążył rozliczyć się w terminie. Na złożenie odpowiedniego dokumentu osoba ma 6 tygodni od wystawienia rozliczenia.
Co oznacza status pendler
Podatnik, spełniwszy odpowiednie warunki, może rozliczać się w statusie pendler, który zarezerwowany jest dla osób z dwoma gospodarstwami domowymi.
Wymagania dotyczące statusu pendler:
- Osoby będące w związku małżeńskim bądź posiadające niepełnoletnie dzieci, muszą być zameldowane z ww. rodziną pod tym samym adresem wkraju pochodzenia.
- Osoby stanu wolnego:
- pozostające w konkubinacie;
- nie będące właścicielami samodzielnego mieszkania w Norwegii (powierzchnia lokalu nie przekracza 30 m2 na osobę, 50 m2 na dwie osoby itp.; wspólna łazienka dla wszystkich lokatorów);
- odwiedzające ojczyznę co najmniej cztery razy w roku.
Ulgi
Rozliczając się jako Pendler, od podstawy opodatkowania można odliczyć koszty mieszkania w Norwegii, podróży do Polski, a także diety, których stawka zmieniana jest w każdym kolejnym roku.
Przy chęci skorzystania z powyższych odpisów należy pamiętać, że swoją sytuację pozwalającą na te ulgi trzeba udowodnić. Można to zrobić za pomocą odpowiedniej dokumentacji:
- aktu małżeństwa;
- poświadczenia o wspólnym zameldowaniu z rodziną;
- pismo zaświadczające o kosztach poniesionych za mieszkanie w Norwegii;
- kopie biletów;
- informacja o dokładnej długości pobytu w Norwegii podatnika, w danym roku podatkowym.
Czym jest korekta podatku?
W sytuacji opóźnienia, kiedy podatnik nie zdążył złożyć zeznania podatkowego w Norwegii, może tego dokonać za pomocą korekty.
Można ją składać zarówno za ubiegający rok, jak i za lata wcześniejsze. Jeżeli urząd nie otrzyma dokumentu rozlicza pracownika na podstawie informacji, jakich o nim posiada. Oznacza to, że ulgi mu przysługujące, mogą w ogóle nie być wzięte pod uwagę. Zdarzają się także pomyłki, zatem najkorzystniej będzie osobiście zając się swoim zeznaniem podatkowym. Dodatkowo, w przypadku niektórych odliczeń należy dostarczyć odpowiednie dokumenty do organu podatkowego w Norwegii.
Korekta za lata wcześniejsze dotyczy aż 3 lat wstecz. Dokument ten może, ale nie koniecznie musi być uwzględniony przez urząd. Chcąc aby korekta została zaakceptowana, należy ją dobrze uargumentować.
Status pendler w pigułce
W okresie rozliczeń podatkowych pojawia się wiele pytań dotyczących tego, jak wypełnić zeznanie, aby otrzymać zwrot podatku.
Polacy najchętniej rozliczają się w statusie pendler. Co to jest i jakie korzyści za sobą niesie?
Osoba pracująca w Norwegii i regularnie odwiedzająca rodzinę (żona lub/i dzieci) w ojczyźnie ma prawo do ubiegania się o status pendler. W przypadku tzw. singli, którzy w Polsce posiadają swoje mieszkanie bądź dom, także posiadają takie uprawnienia. Pendler pozwala na odliczenie kosztów podróży do kraju pochodzenia, jak i również wydatków związanych z wyżywieniem, czy lokalem mieszkalnym w Norwegii.
Najistotniejsze w przydzielaniu statusu pendler, jest możliwość potwierdzenia odbytych podróży. Niezbędna do tego jest odpowiednia dokumentacja, w postaci np. biletów lotniczych lub promowych. Pracownik powinien wyjechać do rodziny w Polsce co najmniej raz w roku, a osoba samotna musi odwiedzać ojczyznę przynajmniej cztery razy w roku.
Niezbędne dokumenty
Dokumentacja załączona do zeznania podatkowego powinna zawierać:
- PIT za ubiegły rok otrzymany od pracodawcy (Sammenstillingsoppgave),
- wstępne rozliczenie podatkowe za ubiegły rok (Skattemelding),
- rozliczenie roczne z NAV (Årsoppgave fra NAV),
- kody MinID (do
www.altinn.no),
- potwierdzenie odbytych podróży do Polski,
- dokument potwierdzajacy wysokość kosztów mieszkania w Norwegii. Jeżeli wydatki te przekroczyły 10 tys. NOK rocznie, podatnik musi przedłożyć potwierdzenia przelewów do właściciela lokalu bądź faktury za opłaty. W przypadku, kiedy to pracodawca bezpośrednio odtrącał czynsz i/lub opłaty z pensji pracownika, ten musi przedstawić odcinki z wynagrodzenia, gdzie potrącenia te powinny być wyszczególnione.
Dodatkowo, urząd wymaga pewnych dokumentów z Polski:
- Dla pendlera z rodziną w Polsce:
- akt małżeństwa lub/i akt(y) urodzenia dzieci (w tłumaczeniu na język norweski bądź angielski lub na druku unijnym)
- ważne poświadczenie wspólnego meldunku z rodziną w Polsce (nie starsze niż 3 miesiące). W przypadku braku wspólnego zameldowania, wystarczy spisane w obecności notariusza oświadczenie o dzieleniu mieszkania. Zazwyczaj organ podatkowy w Norwegii uznaje taki dokument.
- Dla pendlera singla:
- poświadczenie wynajmowania lub posiadania mieszkania w Polsce,
- dokument potwierdzający, że mieszkanie to jest nie większe niż 30 m2 na jedną osobę, 50 m2 na dwie osoby, itp.
Odpisy od podatku
Status pendler umożliwia wiele ulg, które w przełożeniu na zwrot podatku mogą dać nawet 40 tys. NOK. Lista dostępnych odliczeń:
- Koszty mieszkania. Jeżeli przekroczyły one 10 tys. NOK w ciągu roku, wymagane są potierdzenia przelewów, faktury lub odcinki wynagrodzenia. W przypadku niższych wydatków, jako ich potwierdzenie wystarczy umowa wynajmu, pisemne poświadczenie opłat od właściciela lub pokwitowania gotówkowe.
- Prąd, którego odliczenie działa na takich samych zasadach co odliczenie kosztów mieszkania. Zazwyczaj za potwierdzenie kosztów uznaje się faktury od dostawcy usługi lub potwierdzenia przelewów.
W sytuacji, gdy jedna osoba uiszczała opłaty za wszystkich lokatorów, niezbędne są potwierdzenia przelewów do tej osoby i następnie potwierdzenie przelewów na konto właściciela.
- Wyżywienie. Tylko w przypadku, gdy w wynajmowanym mieszkaniu nie ma dostępu do kuchni. Przy tej kategorii nie obowiązują konkretne wymogi co do dokumentacji, wystarczy mieć przyznany status pendler i samodzielnie pokrywać koszty jedzenia. Stawki dzienne diety ustala urząd skarbowy.
- Wydatki na podróże. Wymagają one odpowiednich potwierdzeń, w postaci np. biletów promowych, które pozwalają na dodatkowe odliczenie, jeżeli ich cena wyniosła powyżej 3 300 NOK w ciągu roku, lub biletów lotniczych, których odliczenie oblicza się na podstawie przebytych kilometrów.
Jak uzyskać zwrot podatku w Norwegii
Norwegia, podobnie jak wiele innych państw, wymaga potrącania podatku dochodowego z pensji pracownika.
Obowiązek odprowadzenia odpowiedniej kwoty i przekazania jej do właściwego organu podatkowego należy do pracodawcy.
Wraz z końcem roku podatkowego, pojawia się możliwość złożenia
rocznego rozliczenia podatkowego w urzędzie skarbowym, które pozwala na otrzymanie
zwrotu podatku.
Zeznanie podatkowe można składać tuż po zakończeniu roku, a ostatecznym terminem jest 30 kwietnia. Jednakże spóźnialscy mogą złożyć dokument do końca maja, bez ponoszenia konsekwencji. Jeżeli i ten termin nie zostanie dotrzymany, musi zaistnieć właściwe uzasadnienie dla tego opóźnienia, jak np. długim czasem oczekiwania na przetłumaczenie dokumentacji. Prośba o wydłużenie czasu rozliczenia, może zostać wystosowana za pośrednictwem portalu altinn.no, jednakże brak dostarczenia zeznania na czas, może skutkować wydłużeniem
zwrotu podatku nawet do 6 miesięcy.
W sytuacji, gdy podatnik nie złoży deklaracji, urząd oblicza podatek samodzielnie, bazując na informacjach, które ma w posiadaniu. Oznacza to, że przysługujące pracownikowi odliczenia nie zostaną uznane. Kary pieniężne za brak zeznania zależne są od instytucji, której podlega osoba - lokalnego urzędu skarbowego lub Centralnego Urzędu Podatkowego ds. Zagranicznych (SFU).
Pracownicy rozliczający się w urzędzie w swojej gminie, nie są objęci wymogiem składania
zeznania podatkowego. Jeżeli dokument ten nie wpłynie, uznaje się to za akceptację wstępnie wypełnionego zeznania. W przypadku jednak, gdy w dokumencie pojawiły się błędy, których podatnik nie poprawił, hipotetycznie traci on prawo do odwołania się od decyzji urzędu.
Rozliczanie się w SFU, wiąże się z wymogiem składania zeznania podatkowego. Nie dopełnienie tego obowiązku, skutkuje karą pieniężną w wysokości 30% kwoty podatku za dany rok. Co więcej, podatnik traci możliwość odwołania się od decyzji urzędu.
Uzyskanie
zwrotu podatku za ubiegły rok, zazwyczaj przebiega sprawnie. O zwrot można ubiegać się aż do 3 lat wstecz, jednakże podatnik będzie musiał odpowiednio uzasadnić swój wniosek. Urząd rozpatruje takie przypadki w ciągu 6 miesięcy.
Decyzję o przyznaniu zwrotu podatku za rok poprzedni, pracownik otrzymuje w czerwcu lub październiku. Termin ustala urząd podatkowy, bez znaczenia na czas, w jakim zeznanie zostało złożone. Przesyłanie rozliczeń z SFU przypada na październik, lecz często występują opóźnienia trwające nawet kilka miesięcy.
Wysokość nadwyżki lub niedopłaty podatku, obliczana jest na podstawie wielu elementów, z naciskiem na sumę zaliczek na podatek, a także przysługujących podatnikowi odpisów.
Wśród ulg przyznawanych na dzieci, można wymienić koszty przedszkola, żłobka, świetlicy lub legalnej opiekunki (dla dzieci do lat 12). Poniesione koszty wymagają właściwej dokumentacji.
Kwota odliczenia nie może przekroczyć 25 tys. NOK na pierwsze dziecko + 15 tys. NOK na każde kolejne. Rodzice dzieci niepełnosprawnych mogą dodatkowo odliczyć wydatki na opiekę specjalistyczną, nawet, kiedy przekroczyło ono odpowiedni wiek. W takiej sytuacji niezbędne jest zaświadczenie o niepełnosprawności oraz dokumentacja poświadczająca, ze koszty wyniosły minimum 9 180 NOK.
Ulga 10% nie pozwala na odliczenie wydatków związanych z dziećmi.
Status pendler pozwala na odliczenie kosztów prądu, a także odsetek kredytu w Norwegii. Pendler umożliwia także odliczenie kosztów wyjazdów do kraju pochodzenia, po poświadczeniu odbytych podróży za pomocą np. biletów lotniczych (koszt liczony na podstawie przebytych kilometrów) lub promowych (powyżej 3 300 NOK rocznie dolicza się kilometry).
Podatnik może osobiście ubiegać się o
zwrot podatku, bądź zwrócić się o pomoc do odpowiedniej firmy. Wówczas to pośrednik zajmuje się właściwą dokumentacją i ma za zadanie jak najszybsze odzyskanie podatku, w najwyższej możliwej kwocie.
